Trước đây, do tập quán canh tác lạc hậu, đồng bào chủ yếu trồng một số loại cây như ổi rừng, ớt, sả... trên diện tích đất vườn để phục vụ sinh hoạt trong gia đình, phần đất còn lại thường bỏ hoang. Từ năm 2005 trở lại đây, tỉnh Đắk Lắk đã xây dựng nhiều mô hình; tổ chức cho đồng bào thăm quan, học tập; tuyên truyền, hướng dẫn, vận động đồng bào chuyển diện tích vườn tạp sang trồng các loại cây ăn quả có giá trị kinh tế cao như bơ sáp, sầu riêng cơm vàng hạt lép RI6, Chín Hóa, vải thiều, mít tố nữ, cam... Hàng năm, tỉnh cũng đầu tư hàng trăm triệu đồng mua các giống cây ăn quả có giá trị kinh tế cao, cấp miễn phí cho đồng bào dân tộc thiểu số nghèo để trồng trong diện tích vườn tạp, hoặc trồng xen trong các vườn cà phê. Tỉnh cũng mở các lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, bón phân, tưới nước, bẻ chồi vượt... cho các loại cây ăn quả có giá trị kinh tế cao.

Nhờ đó, hàng trăm hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã Ea KPam, Ea Kiết, Quảng Tiến, Ea Pốk (huyện Cư M’Gar) đã chuyển đất vườn tạp sang trồng giống bơ sáp Booth. Đây là giống bơ nhập ngoại, rất thích hợp với điều kiện đất đai, khí hậu trên địa bàn huyện Cư M’Gar nói riêng và Đắk Lắk nói chung, có giá trị kinh tế cao, được tiêu thụ mạnh trên thị trường. Hộ gia đình anh Y Thêm ở thôn 6, xã Ea KPam (huyện Cư M’Gar), cách đây 6 năm đã phá bỏ 5 sào vườn tạp chuyển sang trồng bơ sáp, bằng giống bơ Booth. Anh trồng với mật độ 156 cây/ha (8 x 8 mét) và thực hiện đồng bộ các biện pháp thâm canh từ khâu đào hố, bón lót, chăm sóc đến tạo hình... Hiện nay, với giá bán tại vườn bình quân là 18.000 đồng/kg bơ, anh Y Thêm có thu nhập thêm từ 40 triệu đồng trở lên từ diện tích trồng bơ. Anh Y Tám ở thôn Tân Lập, xã Ea Na (huyện Krông Ana) cũng chuyển 6 sào vườn tạp sang trồng bơ sáp Booth, mỗi năm thu lãi trên 65 triệu đồng.

Nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở các huyện Cư Kuin, Krông Búk, Krông Năng, Krông Pák, thị xã Buôn Hồ và ven thành phố Buôn Ma Thuột cũng chuyển vườn tạp sang trồng sầu riêng cơm vàng hạt lép, vải thiều, mỗi năm, mỗi hộ gia đình thu nhập tăng thêm hàng chục triệu đồng. Đặc biệt, cây vải thiều trồng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk không những cho năng suất cao mà quả vải có hạt bé, cơm dày, vị ngọt thanh, bán được giá và sức tiêu thụ mạnh.

* Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, với hơn 19.700 ha cao su đã trồng trong 7 năm qua, ngoài một số diện tích ở các tiểu vùng có địa hình cao bị thiệt hại do rét đậm, rét hại; còn lại phần lớn diện tích cao su đã trồng ở Tây Bắc đã sinh trưởng bình thường, nhiều diện tích phát triển khá và có triển vọng, bước đầu góp phần thay đổi dần phương thức sản xuất của đồng bào vùng Tây Bắc.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thực tế trồng cây cao su ở vùng Tây Bắc cũng cho thấy một số vấn đề cần được rút kinh nghiệm như cần sớm rà soát quy hoạch, cơ cấu giống, kỹ thuật canh tác, tổ chức sản xuất, cũng như chính sách hỗ trợ, nhằm đảm bảo sự phát triển cao su bền vững ở Tây Bắc. Chất lượng cây giống cao su chịu lạnh là vấn đề đáng quan tâm. Thời gian qua, phần lớn giống cao su trồng ở Tây Bắc được sản xuất và chuyển từ phía Nam ra, một phần nhập khẩu từ Trung Quốc hoặc Lào. Quá trình vận chuyển xa, cùng với khí hậu khắc nghiệt ở Tây Bắc, cũng gây ảnh hưởng nhiều tới chất lượng cây giống, thời vụ trồng và tốc độ sinh trưởng. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng cho rằng, chưa nên đặt vấn đề điều chỉnh quy hoạch. Sau năm 2015, trên cơ sở kết quả và hiệu quả sản xuất thực tế sẽ đề xuất Chính phủ điều chỉnh quy hoạch phát triển cho phù hợp. Trước mắt, không quy hoạch trồng cao su ở độ cao trên 600 m so với mực nước biển hoặc những vùng dưới 600 m nhưng thường xuyên xuất hiện sương muối, gió mạnh trong mùa đông.

Quang Huy- Hoàng Tùng

http://www.baotintuc.vn