NHỮNG ĐỒNG TIỀN CHẢY VÀO NỘI ĐỊA

Khác hẳn Đông Bắc, việc trồng cây cao su ở một số vùng Tây Bắc ấm áp bắt đầu cho kết quả. Cụ thể, từ đầu tháng 5/2012, một số hộ dân tộc Dao ở xã Ma Ly Pho bắt đầu khai thác như nhà Tẩn Phủ Sò, Lý Phủ Lùng, Lý A San và Lò Văn Tỷ. Họ là những người đầu tiên ở vùng Tây Bắc đón nhận những giọt “vàng trắng”. Bình quân mỗi hộ (khai thác đến khoảng giữa tháng 11) đã có 4 đợt xuất mủ cao su sang Trung Quốc, hộ ít nhất cũng thu về vài chục triệu đồng.

Đến xã Ma Ly Pho hỏi về người khai thác mủ cao su trăm người như một chỉ lối rằng, cứ đến nhà ông Lý Phủ Lùng, chủ tịch xã tìm hiểu. Họ còn nói thêm, ông ấy là người đi đầu trong phong trào trồng cây cao su của xã, cũng là người thu đầu tiên những đồng ngoại tệ. Hiện ông Lùng có hơn 800 cây cao su “đẻ” ra tiền.

Bà Tẩn Xá Đẩu, vợ của ông chủ tịch xã Lý Phù Lùng gom mủ

Gặp ông Lùng, hỏi về cây cao su, ông liền cho biết: Năm 2006, Nhà nước hỗ trợ 15.000 cây giống và phân bón cho toàn xã. Tuy nhiên người dân nơi đây chẳng mặn mà, cũng vì thế, phần còi cọc, phần bị trâu bò phá hết. Trong đợt đó, gia đình ông Lùng được hỗ trợ 1.000 cây và trồng trên mảnh đất gần 1ha. Khác với nhiều hộ dân, gia đình ông Lùng quyết giữ cây cao su, ông bỏ tiền mua phân bón, chăm sóc thường xuyên. Vậy mà vào đợt rét đậm, rét hại năm 2008 khiến gần 200 cây chết do sương muối. Rồi ông Lùng dẫn chúng tôi ra sau nhà khoe: “Ở đây tính sản lượng không bằng lít mà bằng cân, có hôm gia đình tôi thu được gần 80 kg mủ tươi, sau khi đông kết cũng được ngoài 40 kg mủ. Hiện giờ trong nhà còn đến hơn 1 tạ mủ đã đông kết chưa đem bán”.

Để mắt thấy, tay sờ từng giọt “vàng trắng” làm giàu cho người dân nơi đây, chúng tôi theo chân ông Lùng. Đồi cao su của ông sát với đồi cao su nhà ông San, ông Sò. Những đồi cây của các hộ gia đình thẳng hàng, thẳng lối, khoảng cách giữa các cây khá đảm bảo. Bây giờ cây cao su đã khép tán, cỏ dại, cây bụi đã không có nhiều ánh sáng để phát triển, lại được người dân chăm sóc, phát dọn thường xuyên nên tán rừng rất sạch sẽ, thoáng đãng. Hơn 800 cây cao su của ông Lùng đang khai thác, sau bốn đợt xuất sang Trung Quốc, ông thu về hơn 60 triệu đồng. Nói về cao su, ông Lùng chia sẻ: “Trồng cao su mất một khoảng thời gian dài không cho thu nhập nhưng nay ngày nắng bù ngày mưa tính trung bình mỗi tháng tôi cũng thu được khoảng 10 triệu đồng”.

Thấy vợ ông Lùng là bà Tẩn Xá Đẩu xách 2 xô đầy mủ cao su ngược dốc, tôi hỏi về sự vất vả, bà cười: “Vất gì! Mưa thì nghỉ cạo, nắng thì không tới, trên đồi gió mát, thu nhập lại cao. Làm cao su nhàn hơn nhiều chứ so với trồng ngô, trồng lúa phải lo chuột phá, sợ quá lứa, quá vụ hay mối mọt. Đấy, anh nhìn bên đồi nhà ông Sò xem. Nghỉ hưu rồi nhưng vợ chồng ông ấy vẫn đi làm cao su được đấy thôi. Người già mà còn làm được thì sao gọi là vất vả”.

Chúng tôi sang thăm vườn cây nhà ông Tẩn Phủ Sò có hơn 450 cây cho khai thác mủ, khi ông Sò đang dồn mủ vào can chuẩn bị kết thúc buổi sáng làm việc. Nhìn từng ngón tay ông nhẹ nhàng quện từng giọt mủ vương khỏi miệng can mới biết ông quý trọng nó như thế nào. Đồi cây nhà ông Sò chưa cho nhiều mủ bằng nhà ông Lùng nhưng mỗi ngày cũng thu mấy chục cân mủ tươi. Bây giờ ở nhà ông Sò cũng có hơn 1 tạ mủ đã đông kết chuẩn bị đem bán. Với mức giá hiện nay thì con số đó cũng có giá hàng triệu đồng, trong khi ông chỉ cần có 2 vợ chồng làm là đủ.

Ông Tẩn Phủ Sò thu những giọt “vàng trắng”

Dưới tán cao su, chúng tôi nghe ông Sò tính chuyện cạo mủ trong thời gian tới. Ông bảo: “Đến xuân ấm sang năm nhà tôi sẽ khai thác 500 cây cao su, khi đó những cây đang khai thác sẽ bước vào thời gian cho mủ nhiều, sản lượng sẽ tăng lên đáng kể. Ở đây phải kể đến ông Lùng, năm tới ông khai thác thêm khoảng 700 cây nữa, lúc đó trung bình mỗi ngày ông sẽ thu về cả tạ mủ và lượng ngoại tệ thu về sẽ là đáng kể”.

Bà Phàn Tà Mẩy, vợ ông Tẩn Phủ Sò khai thác mủ cao su

THIẾU KỸ THUẬT KHAI THÁC

Những giọt “vàng trắng” đầu tiên chảy ở Ma Ly Pho nhưng ở Lai Châu chưa có nhà máy thu mua, do đó người dân tự tìm kiếm thị trường. Hiện mủ của bốn hộ dân được bán qua Trung Quốc. Điều đáng nói là sau khi lấy mủ về, người dân cho đông cục, sau đó phơi khô cho đến khi nào được vài tấn mới xuất một lần. 

Ở trong nước không có nhà máy thu mua mủ tươi nên người dân cho mủ đông rồi xuất sang Trung Quốc

Có mặt tại những đồi cao su, chứng kiến cảnh người dân khai thác, vết cạo ăn sâu vào thân, có những cây ụ nổi, vỏ không ra được. Tôi hỏi bà Đẩu vợ ông Lùng: Cạo như thế này cây sẽ chết đó? Bà Đẩu liền nói: “Kỹ thuật cạo, dụng cụ chúng tôi đều học theo từ bên Trung Quốc hết chứ có cán bộ kỹ thuật nào chỉ dạy cho đâu. Mình cạo có mủ là được mà, còn sau này kệ nó”.

Còn ông Tẩn Phủ Sò cho biết: “Hiện mình cũng chưa biết thế nào, cạo mấy lần đầu kích thích thì cũng thấy có mủ nhưng mủ rất nhanh khô nên cũng hơi lo, mặc dù đã biết quy trình phải vài lần sau mới có mủ. Có cây phải cạo đến 3 - 4 lần nhựa mới chảy thành dòng. Sau quá trình cạo kích thích mủ, những giọt đầu tiên đã lắng đọng trong lòng bát hứng. Lúc đó mới yên tâm được”.

Những giọt “vàng trắng” đầu tiên ở Tây Bắc

Chuyến đầu tiên mang mủ sang Trung Quốc bán, nhà ông Lùng thu được hơn 500 nhân dân tệ, và đến nay, sau 4 lần đi bán, ông Lùng đã có trong tay hơn 20.000 nhân dân tệ. Những hộ dân còn lại dù khai thác với số lượng ít hơn cũng thu nhập khá cao từ mủ cao su như nhà ông Lý Phủ Sò được hơn 10.000 nhân dân tệ, ông Lý A San gần 9.000 nhân dân tệ. Ông Lùng cho hay: những lần đầu sang bán giá mủ còn cao (14 nhân dân tệ/kg), nhưng nay chỉ còn khoảng 11 đến 12 nhân dân tệ/kg nên thu nhập có giảm.

Rời những đồi cao su dưới tán lá xanh, ngắm những giọt nắng thưa thớt len qua kẽ lá như những đốm sao trên nền trời, tôi dường như nghe thấy cả tiếng từng giọt mủ cao su đều đều gõ bát. Cái khung cảnh ấy khiến tôi cứ liên tưởng đến cuộc sống hiện đại, sung túc ở một vùng cây công nghiệp...

http://nongnghiep.vn