Chuyến công tác đến huyện Chư Păh lần này, chúng tôi được ông Lê Đức Tánh, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Tổng Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên (MTV) Cao su Chư Păh cử cán bộ đưa chúng tôi về thăm xã Hà Tây. Chiếc xe ô tô chở chúng tôi một mạch vào tận trung tâm xã, rồi xuống tận từng thôn làng mà không hề bị gián đoạn giao thông như những năm trước đây, khiến cho chúng tôi hết sức ngỡ ngàng trước sự thay đổi của xã vùng cao này.

Nhớ lại những năm trước đây, Hà Tây là một trong những xã nằm trong diện đặc biệt khó khăn của huyện Chư Păh. Tình hình an ninh chính trị ở đây có nhiều tiềm ẩn phức tạp. Cơ sở hạ tầng, điều kiện kinh tế - văn hóa - xã hội kém phát triển. Giao thông đi lại rất khó khăn, chỉ cần có một cơn mưa nhỏ, các con đường trong xã đã lầy lội bùn đất không thể nào đi được.

Đặc biệt, xã có 3 làng gồm Kon Sơ Lal, Kon Sơ Mó, Kon Sơ Bai với gần 150 hộ dân quanh năm bị cô lập bởi con suối Đắk Pơ Tơng. Cũng vì giao thông hiểm trở, ít người qua lại khiến cho Hà Tây cách biệt với các vùng lân cận, mọi giao lưu thông thương hầu như không thể diễn ra. Người dân làm ra sản phẩm không thể bán ra thị trường, có chăng chỉ bán lại cho dân buôn nên lời lãi chẳng được bao nhiêu... Từ đó, cái nghèo, cái đói cứ mãi đeo bám khiến cho nhiều hộ dân phải bỏ làng lên rừng kiếm sống qua ngày.

Đứng trước tình hình trên, Công ty TNHH MTV Cao su Chư Păh đã quyết tâm cùng với các cấp chính quyền địa phương, tận dụng nguồn đất đai trù phú được thiên nhiên ban tặng, để đầu tư khai phá quỹ đất được giao đưa cây cao su về với bản làng.

Ở Hà Tây bây giờ, những con đường liên thôn, làng rộng thênh thang được rải nhựa hoặc đá cấp phối. Con suối Đắk Pơ Tơng ngăn cách hàng trăm hộ dân xưa kia, nay đã được nối nhịp hai bờ bằng một cây cầu kiên cố. Đứng trên cầu Đăk Pơ Tơng phóng tầm mắt nhìn ra xa là màu xanh của lúa, mì và cây cao su trải rộng bạt ngàn, thấp thoáng những mái nhà sàn, những ngôi nhà mới được xây dựng khang trang, tạo thành bức tranh quê sinh động.

Thấy chúng tôi mải mê ngắm nhìn cảnh vật trong sự ngỡ ngàng, ông Đinh Sưk hỏi: "Hà Tây khác xưa nhiều quá phải không?". Chưa kịp trả lời, ông Chủ tịch đã vào ngay câu chuyện: Sự đổi thay nhanh chóng như vậy là nhờ "ông" cao su đó. Cách đây hơn 10 năm, trước những khó khăn của dân làng toàn xã, Công ty Cao su đã vào khảo sát rồi đưa cây cao su về làng. Ban đầu, đồng bào chưa thật sự tin tưởng lắm, bởi cứ nghĩ biết bao giờ cây cao su mới có sản phẩm, hơn nữa, đồng bào đã quen với việc nương rẫy, tay dao, tay cuốc, còn cây cao su phải đòi hỏi kỹ thuật cao làm sao có thể làm được.

Nhờ có sự tận tình của cán bộ Công ty Cao su đã làm cho người dân Hà Tây thay đổi tư duy. Công ty đưa cây cao su về kèm theo những hỗ trợ về vật chất, cùng với sự hướng dẫn về kỹ thuật giúp bà con lao động sản xuất như trồng lúa nước, trồng xen canh cây bắp, cây mì dưới tán cao su còn nhỏ và đã dần đẩy lùi cuộc sống khó khăn.

Không những vậy, Công ty Cao su còn hỗ trợ trên 8 tỷ đồng xây dựng cây cầu bắc qua con suối Đăk Pơ Tơng để người dân trong xã được qua lại thuận tiện, chưa kể những con đường rải nhựa hoặc rải đá cấp phối lên các thôn, bản, nhà cửa những hộ khó khăn được sửa chữa nâng cấp... Đặc biệt, từ ngày cây cao su cho những dòng mủ trắng thì cuộc sống của đồng bào được tuyển vào làm công nhân đã thực sự đổi đời.

Như để chứng minh lời nói của mình, ông Đinh Sưk dẫn chúng tôi đến thăm một số hộ đồng bào để hiểu rõ hơn thực chất cuộc sống của họ. Đang lúi húi bưng bát mủ cao su trắng xóa vừa cạo lúc sáng sớm trút vào xô, tạm dừng tay, anh Prơi (30 tuổi), dân tộc Ba Na chia sẻ: "Mình bắt vợ sớm, nghèo lại đông con, có tới 4 đứa lận. Vợ cũng làm nghề nông. Trước đây, ruộng đất không có, quanh năm nghèo đói.

Từ ngày Công ty Cao su Chư Păh đưa cây cao su về đây, mình được tuyển vào làm công nhân, cuộc sống của gia đình mình đã thay đổi hoàn toàn". Với 3ha cao su khai thác được giao khoán, thời điểm giá mủ cao, mỗi tháng Prơi được nhận lương hơn 7 triệu đồng; thời điểm này, giá mủ thấp, Prơi vẫn được Công ty trả lương mỗi tháng trên 5 triệu đồng. Prơi đã xây được nhà khang trang, mua sắm đủ trang bị tiện nghi sinh hoạt trong nhà. Ngoài ra, anh còn trồng thêm được 5 sào lúa nước, 4 sào bời lời, 5 sào mì, 1ha cao su tiểu điền năm thứ 2, tính bình quân, mỗi năm thu nhập gần 200 triệu đồng.

Cũng như Prơi, anh Gun (37 tuổi) được tuyển vào làm công nhân cao su gần chục năm nay, được giao khoán 3ha cao su khai thác với mức lương khá. Giờ đây, Gun đã xây dựng được nhà to, nuôi 4 đứa con khôn lớn, trồng thêm được 1ha cao su tiểu điền, 5 sào mì, 3 sào lúa nước, 1ha bời lời. Bình quân mỗi năm, Gun thu về trên 150 triệu đồng. Hay như chị Xum (39 tuổi), trú tại làng Kon Măh, cũng vậy. Được giao khoán 3ha cao su khai thác, sau 6 năm được tuyển vào làm công nhân Công ty Cao su, hiện giờ, kinh tế gia đình chị Xum khá lên trông thấy, xây được nhà to đẹp, mua 3 chiếc xe máy đắt tiền. Đặc biệt, chị Xum đạt danh hiệu Chiến sỹ thi đua 4 năm liền nên được công ty cho đi tham quan nhiều nơi như Mũi Né, Phú Quốc, Thái Lan.

Có thể nói, cây cao su đã thực sự làm thay đổi cuộc sống của đồng bào nơi đây, cái đói, cái nghèo bị đẩy lùi, ý thức của người dân được nâng cao, an ninh chính trị được giữ vững, các hủ tục dần dần được xóa bỏ. Sự no ấm, hạnh phúc đang rộng mở đối với đồng bào Hà Tây, là minh chứng hiệu quả của mục tiêu xóa đói, giảm nghèo một cách bền vững.

Kết quả đó có sự nỗ lực vượt bậc của Công ty Cao su Chư Păh cùng với các cấp chính quyền địa phương và người dân đã làm thay đổi cơ bản bộ mặt nông thôn, tạo tiền đề để từng bước tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn.

Xuân Hoàng