Mô hình cao su xen canh với các loại cây công nghiệp ngắn ngày như: sắn, chuối ở vùng Cùa

Xã Cam Chính và Cam Nghĩa là 2 xã có diện tích cao su lớn nhất huyện Cam Lộ với khoảng 1.500 ha. Gia đình nào ít cũng có khoảng 1 ha cao su, còn những gia đình trồng nhiều thì có từ 8 – 12 ha.  Riêng xã Cam Chính có gần 767 ha, trong đó diện tích đưa vào khai thác là 444 ha. Trong những năm qua, nhờ cây cao su mà hàng trăm hộ dân sinh sống trên địa bàn đã  vươn lên thoát nghèo, làm giàu nhanh chóng.  Tuy nhiên trong thời điểm giá cao su đang giảm mạnh, phong trào trồng và khai thác cao su ở địa phương có nhiều dấu hiệu cầm chừng. Cụ thể, vào cuối năm 2014, giá cao su đã hạ xuống ở mức rất thấp, từ khoảng 8000 đ/1 kg mủ tươi chỉ còn 3000 đồng/ 1 kg mủ tươi.

Gia đình ông Lê Thanh Phúc, thôn Trung Chỉ có hơn 2 hecta cao su cho khai thác từ năm 2010, nếu như trong những năm trước đây, việc cạo mủ cao su mỗi ngày đưa về cho gia đình ông tiền triệu thì trong mùa vụ năm ngoái, mỗi ngày việc thu hoạch chỉ giúp gia đình thu vài trăm nghìn đồng phục vụ chi tiêu hàng ngày. Tuy nhiên, cũng như rất nhiều gia đình khác, trong xu hướng biến động giá cả của thị trường, để vượt qua giai đoạn khó khăn tạm thời, ông đã xác định lấy công làm lãi. Ông  Phúc cho biết: “ Đối với vùng gò đồi, chúng tôi xác định cây cao su là cây xóa đói giảm nghèo. Mặc dù giá cao su thời gian qua có giảm mạnh, nhưng gia đình tôi không bao giờ hoang mang. Để vượt qua giai đoạn khó khăn này, chúng tôi trồng thêm rừng, chăn nuôi bò để tăng gia sản xuất”.

Nếu như trước đây, chỉ có rải rác vài hộ gia đình tham gia trồng cao su thì bây giờ ở thôn Trung Chỉ  có 62/62 hộ gia đình có diện tích đất trồng cao su. Gia đình nhiều nhất có đến 10 hecta. Phong trào phát triển kinh tế ở địa phương diễn ra rất sôi nổi, mỗi một người dân đều là một hạt nhân điển hình giàu nỗ lực, khát khao làm giàu chính đáng. Ông Lê Văn Luận năm nay đã ngoài 60 tuổi, thế nhưng ngoài 500 gốc tiêu, hơn 3 hecta rừng, ông còn có gần 3 hecta cao su đang độ tuổi cho khai thác. Ngoài ra ông còn nuôi thêm trâu bò để tăng thu nhập cho gia đình.Được biết, những năm trước đây vào thời gian cao điểm, khi vườn cao su vào mùa cạo mũ, ông thường xuyên phải thuê thêm nhân công để thu hoạch. Tuy nhiên vào cuối niên vụ 2014, khi giá cao su xuống thấp thì các thành viên trong gia đình thay nhau thu mủ để hạn chế chi phí.

Trước tình hình biến động của giá mủ cao su,  thời gian qua Sở Nông nghiệp và PTNT Quảng Trị đã chỉ đạo ngành nông nghiệp các địa phương tăng cường tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người trồng cao su nhằm giúp nông dân yên tâm, tiếp tục duy trì và chăm sóc những vườn cao su, tránh tình trạng chuyển đổi diện tích cao su sang cây trồng khác một cách tự phát.

Một điều dễ nhận thấy ở đại bộ phận người dân trồng cao su ở vùng Cùa đó là ngoài tâm lý ổn định thì địa phương cũng  không lo lắng nhiều đến đầu ra sản phẩm bởi Nhà máy chế biến mủ cao su Cam Lộ đóng ngay trên địa bàn. Với công suất thiết kế 5.000 tấn sản phẩm/năm, thực tế Nhà máy chế biến mủ cao su Cam Lộ đang mở ra nhiều triển vọng trong việc thu mua, bao tiêu sản phẩm từ cây cao su cho người dân nơi đây. Năm 2014, sản lượng thu mua của nhà máy đạt trên 1000 tấn mủ tươi mang về cho huyện Cam Lộ trên 30 tỉ đồng, trong đó riêng vùng Cùa chiếm hơn ½.

Thời gian gần đây, để đối phó với tình trạng cao su xuống giá,  nhiều nông dân trên địa bàn xã Cam Chính đã kết hợp trồng cao su và chăn nuôi, xen canh một số cây ngắn ngày để lấy ngắn nuôi dài, tiếp tục đặt niềm tin vào sự hồi phục của cây cao su.  Anh Nguyễn Thanh Lâm, Chủ tịch UBND xã Cam Chính cho biết: “Song song với phát triển diện tích cây công nghiệp, lãnh đạo xã đã chủ trương vận động nhân dân phát triển chăn nuôi bền vững, chuyển chuồng trại chăn nuôi ra khỏi khu dân cư, phấn đấu xây dựng nhiều mô hình kinh tế trang trại, gia trại tổng hợp kết hợp chăn nuôi với trồng cây công nghiệp hiệu quả kinh tế cao”.

Như vậy, trong khi hiện nay ở một số địa phương đang xảy ra tình trạng người dân chặt phá cây cao su chuyển sang trồng các loại cây trồng khác do giá cả mủ cao su xuống thấp và nguy cơ gió bão làm gãy đổ diện tích cao su, thì ở vùng Cùa cây cao su  vẫn là một trong những cây trồng chủ lực mang lại nguồn thu nhập cao. Năm 2014, thu nhập bình quân đầu người của xã Cam Chính đạt trên 17 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống chỉ còn dưới 5%.

Hàng năm, mùa thu hoạch  mủ cao su được tính từ đầu tháng 5  đến hết tháng 12 dương lịch. Tuy nhiên đến nay do thời tiết thuận lợi, cây cao su năm nay lại sinh trưởng và phát triển tốt, sản lượng mủ nhiều ở xã Cam Chính đã có một số gia đình cho cạo mủ sớm, bước đầu giá cả dao động từ 6 đến 7 nghìn đồng/ 1 kg mủ tươi. Đây là tín hiệu vui bước đầu khiến bà con càng thêm phấn khởi và đặt niềm tin nhiều hơn vào loại cây trồng làm giàu.

Tác giả bài viết: Diệu Thông