Thị trường thế giới

Thị trường cao su thế giới trong tháng 7 đã điều chỉnh tăng sau khi giảm xuống mức thấp nhất từ đầu năm 2013 đến nay vào cuối tháng 6/2013

Giá cao su thế giới đã liên tục lao dốc từ đầu năm 2013 và chạm mức thấp nhất vào cuối tháng 6 do dự đoán khả năng nguồn cung từ khu vực Đông Nam Á sẽ tăng sau khi 3 nhà sản xuất hàng đầu không đồng ý hạn chế xuất khẩu trong một cuộc họp trước đó. Tuy nhiên giá đã điều chỉnh tăng từ đầu tháng 7 do sự suy yếu của yên Nhật so với USD và doanh số bán xe ôtô tại Mỹ tăng cao. Giá dầu mạnh lên cũng là nguyên nhân kéo giá cao su tại các sàn giao dịch chủ chốt tăng mặc dù vẫn chịu sức ép nhu cầu giảm và tồn kho tăng. Tập đoàn nghiên cứu cao su quốc tế cắt giảm triển vọng tăng trưởng nhu cầu toàn cầu giảm 3,8% trong năm nay, giảm 4% so với mức tăng trước đây, do những lo lắng kéo dài về tiêu thụ trong suy thoái kinh tế ở châu Âu.

Xu hướng tăng tiếp tục được duy trì sang đầu tháng 8 do thời tiết mưa nhiều tại Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, miền Nam Thái Lan làm gián đoạn quá trình khai thác mủ cao su do đó ảnh hưởng đến triển vọng nguồn cung trong ngắn hạn.

Mặc dù thị trường cao su trong tháng 7 cũng đan xen một vài ngày giảm điểm do ảnh hưởng bởi diễn biến của kinh tế thế giới chưa khởi sắc nhưng trung bình tháng 7 giá cao su kỳ hạn tháng 8 vẫn tăng 1,98% so với tháng 7 lên mức 241,98 yên/kg. Kỳ hạn tháng 9 và tháng 10 cũng tăng 2,06% và 1,92% lên mức lần lượt 242,6% và 243,47%. Trong khi đó trên sàn Thượng Hải lại tác động bởi nhu cầu cao su Trung Quốc giảm do tăng trưởng chậm và tồn kho ở mức cao nên giá cao su trong tháng 7 vẫn giảm so với tháng 6. Dự trữ cao su tại Thanh Đảo, trong đó chiếm phần lớn lượng cao su tồn kho của Trung Quốc, đạt 330.300 tấn, giảm so với 341.900 tấn vào đầu tháng 7 nhưng vẫn cao hơn mức bình thường 250.000 tấn. Nhập khẩu cao su tự nhiên của Trung Quốc trong tháng 6 giảm xuống còn 130.000 tấn so với 180.000 tấn trong tháng 5, do các nhà sản xuất lốp cao su hạn chế mua từ nước ngoài. Theo một báo vào ngày 12/7, tồn kho cao su tự nhiên tại 9 nhà kho ở Thượng Hải, Sơn Đông, Vân Nam, Hải Nam và Thiên Tân tăng 109 tấn lên 114.230 tấn.

Hình 1: Diễn biến giá cao su kỳ hạn tháng gần nhất trên sàn giao dịch Tocom, yên/kg.

Nguồn: Agromonitor tổng hợp

Diễn biến giá cao su thiên nhiên kỳ hạn tháng 8; tháng 9; tháng 10 tại sàn giao dịch Thượng Hải, NDT/tấn.

Nguồn: Agromonitor tổng hợp

Trong nước

Thị trường trong nước giá cũng có điều chỉnh đi lên trong tháng 7, đầu tháng 8 tuy nhiên do ảnh hưởng bởi nguồn cung gia tăng trong mùa cạo mủ nên trong nửa đầu tháng 7 giá cao su nội địa đã giảm sâu xuống mức thấp nhất kể từ đầu năm. Do đó trung bình tháng 7 mủ cao su và cao su thành phẩm đều giảm so với giá trung bình trong tháng 6. Cao su mủ tươi ở Gia Lai, Bình Phước, Lâm Đồng, Bà Rịa Vũng Tàu… chốt tại thời điểm ngày 9/8 dao động ở mức 390-394 đồng/TSC tăng so với thời điểm cuối tháng 7. Tương tự, giá mủ cao su đông tạp chén và giá cao su thành phẩm hiện đang đạt mức thấp tại thời điểm cuối tháng 7/2013. Cao su thành phẩm SVR3L tại Bình Dương ở mức 47.700 đồng/kg; SVR10 tại Bà Rịa Vũng Tàu ngày 9/8 ở mức 44.200 đồng/kg; RSS3 tại Tây Ninh đạt 48.300 đồng/kg… Trung bình tháng 7 giá cao su RSS1; SVR 3L đã giảm lần lượt 0,77% và 0,58% so với tháng 6. Các chủng loại khác như RSS3; SVR20; SVR10 trong tháng 7 cũng giảm khoảng 0,8% so với tháng 6.

Hình 2: Giá mủ đông và giá cao su RSS1 tại thị trường Bình Phước, Tây Ninh, đồng/kg

Nguồn: CSDL Agromonitor

Đối với giá cao su xuất khẩu các chủng loại đều có diễn biến đi xuống trong tháng 6. Trung bình tháng 6 giá cao su SVR3L xuất khẩu giảm  5,8% so với tháng trước và giảm 21,5% so với cùng kỳ năm 2012 xuống mức 2.521 USD/tấn. Giá cao su SVR10 và SVRCV 60 cũng giảm lần lượt 5,01% và 2,6% so với tháng trước xuống mức 2.340 USD/tấn và 2.823 USD/tấn.

Hình 3: Diễn biến giá cao su xuất khẩu của Việt Nam từ 1/2012-6/2013

Nguồn: Agromonitor tổng hợp từ thitruongcaosu.net

Tại khu vực biên mậu, cuối tháng 6 xuất khẩu cao su sang thị trường Trung Quốc qua các cửa khẩu phía Bắc rơi vào trạng thái bế tắc. Hơn một năm qua sau khi các cơ quan quản lý của Trung Quốc đình chỉ việc giao dịch tiểu ngạch mặt hàng cao su thiên nhiên ở khu vực cửa khẩu Móng Cái, nhưng lại để ngỏ ở các cửa khẩu khác như Cao Bằng, Lào Cai. Bởi vậy các doanh nghiệp và thương gia Trung Quốc vẫn liên tục nhập khẩu cao su thiên nhiên của Việt Nam với chỉ tiêu sản lượng cao. Cuối tháng 6 các cơ quan quản lý nhà nước của Trung Quốc cũng đình chỉ việc nhập khẩu cao su thiên nhiên của Việt Nam theo hệ tiểu ngạch ở các cửa khẩu Cao Bằng, Lào Cai. Nhiều lô hàng của các doanh nghiệp và tư thương Việt Nam đã ký kết hợp đồng mua bán với đối tác Trung Quốc chưa kịp giao nhận, nay phải xếp vào kho. Tình trạng này tiếp tục kéo dài sang tháng 7 và đến trung tuần tháng 7 hàng chục hợp đồng mua bán giữa các doanh nghiệp và thương gia Việt Nam- Trung Quốc vẫn được ký kết tại sàn giao dịch truyền thống ở cửa khẩu Móng Cái- Đông Hưng nhưng việc giao nhận hàng hệ tiểu ngạch ở các cửa khẩu Cao Bằng, Lào Cai lại luôn bị ách tắc do cơ quan quản lý cửa khẩu phía đối tác lúc “mở” lúc “đóng”. Sản lượng cao su ký kết theo hợp đồng vẫn lớn, nhưng không giao dịch được nên đã thành sản lượng ảo. Tính đến 1/8/2013 sản phẩm cao su sơ chế đóng bánh SVR3L của khối công ty, đơn vị quốc doanh giá xuất khẩu là 13.500 NDT/tấn, còn sản phẩm cùng loại của lực lượng tư thương vận hành khâu chế biến có giá xuất khẩu là 13.400 NDT/tấn. Trong tuần cuối tháng 7 sản lượng cao su tham gia giao dịch đạt trung bình 400 tấn/ngày (tuần trước đó là 450 tấn/ngày).

Hình 4: Diễn biến giá cao su SVR3L tại khu vực cửa khẩu Móng Cái – Đông Hưng, NDT/tấn.

Nguồn: Agromonitor tổng hợp từ thitruongcaosu.net

Thương mại

Theo số liệu Tổng cục Hải quan, xuất khẩu cao su trong tháng 6 đạt 83.018 tấn, trị giá 187,73 triệu USD tăng 15,6% về lượng và tăng 10,2% về kim ngạch so với tháng trước. Lượng cao su xuất khẩu tháng 6 tăng nhờ sản lượng tăng vào đầu mùa thu hoạch, tuy nhiên do giá cao su trên thế giới giảm làm kim ngạch xuất khẩu không tăng tương xứng với lượng. Lũy kế 6 tháng đầu năm xuất khẩu cao su của Việt Nam đạt 385.225 tấn, trị giá 971,422 triệu USD vẫn giảm 4,4% về lượng và giảm 19,5% về trị giá so với cùng kỳ 2012. Theo Trung tâm Tin học và Thống kê Bộ NN&PTNT, khối lượng xuất khẩu cao su tháng 7 ước tính  đạt 113 ngàn tấn với giá trị 240 triệu USD

Còn theo số liệu Tổng cục Thống kê xuất khẩu cao su trong tháng 7/2013 đạt 115 nghìn tấn, trị giá 252 triệu USD. Lũy kế 7 tháng đầu năm 2013 xuất khẩu cao su của Việt Nam đạt 500 nghìn tấn, trị giá 1,224 tỷ USD vẫn giảm 0,1% về lượng và giảm 17,5% về trị giá so với cùng kỳ 2012.

Lượng và kim ngạch xuất khẩu cao su của Việt Nam theo tháng từ năm 2011-2013

Nguồn: Agromonitor tính theo số liệu TCHQ; (*): số liệu ước tính Bộ NN&PTNT; (**): TCTK

Trong 6 tháng đầu năm 2013 số lượng doanh nghiệp Việt Nam tham gia xuất khẩu cao su thiên nhiên đã giảm 28,74% (tương đương 96 doanh nghiệp) so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 238 doanh nghiệp. Nguyên nhân chính khiến số lượng doanh nghiệp Việt Nam tham gia xuất khẩu cao su sụt giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái được nhận định là do tình hình kinh doanh trong ngành cao su ngày càng khó khăn bởi diễn biến u ám của nền kinh tế toàn cầu đã cản trở đà tăng trưởng của nhu cầu tiêu thụ cao su thế giới. Cùng với đó tồn kho tăng cao tại các nước tiêu thụ chủ chốt kết hợp với sản lượng cao su tăng nhanh đã khiến giá cao su liên tục giảm từ đầu năm đến nay. Nhìn chung kim ngạch xuất khẩu của hầu hết các doanh nghiệp lớn trong ngành cao su đều đã giảm đáng kể trong 6 tháng đầu năm 2013. Nếu như 6 tháng đầu năm 2012 CTTNHH TIMATEX (Việt Nam) dẫn đầu về doanh nghiệp xuất khẩu cao su lớn nhất của cả nước thì trong 6 tháng đầu năm nay công ty đã tụt xuống vị trí thứ 2 với kim ngạch đạt 56,83 triệu USD giảm 38,36% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó mặc dù giảm nhẹ 3,51% so với 6 tháng đầu năm 2012 xuống còn 62,59 triệu USD song công ty CP XNK Tổng hợp Bình Phước vẫn vượt qua các doanh nghiệp khác để vươn lên đứng đầu. Đứng thứ 3 là CT TNHH SX&TM Hoa sen Vàng với kim ngạch đạt 46,5 triệu USD, giảm 24,97% so với cùng kỳ năm 2012.

Trên kênh nhập khẩu, theo số liệu Tổng cục Hải quan, nhập khẩu cao su trong tháng 6 đạt 27.058 tấn, trị giá 54,214 triệu USD giảm 8,3% về lượng và giảm 12,9% về kim ngạch so với tháng trước. Lũy kế 6 tháng đầu năm nhập khẩu cao su của Việt Nam đạt 154.804 tấn, trị giá 351,186 triệu USD lại giảm 6% về lượng và giảm 17,2% về trị giá so với cùng kỳ 2012.

Còn theo số liệu Tổng cục Thống kê nhập khẩu cao su trong tháng 7/2013 đạt 25 nghìn tấn, trị giá 52 triệu USD. Lũy kế 7 tháng đầu năm 2013 xuất khẩu cao su của Việt Nam đạt 180 nghìn tấn, trị giá 403 triệu USD ngang với lượng nhập khẩu trong 7 tháng đầu năm 2012 nhưng vẫn giảm 18,2% về trị giá so với cùng kỳ 2012

Lượng và kim ngạch nhập khẩu cao su của Việt Nam theo tháng từ năm 2012-2013

Nguồn: Agromonitor tính theo số liệu TCHQ; (*): số liệu ước tính Bộ NN&PTNT; (**): TCTK

Trong 6 tháng đầu năm 2013, Trung Quốc vẫn tiếp tục là thị trường nhập khẩu cao su lớn nhất của Việt Nam với tỷ trọng 47,18% về lượng và 44,6% về kim ngạch; đứng thứ 2 là thị trường Malaysia với mức tỷ trọng 19,64% về lượng và 19,94% về kim ngạch trong tổng giá trị xuất khẩu cao su của Việt Nam 6 tháng đầu năm 2013.

Hình 7: Top 10 thị trường Việt Nam xuất khẩu cao su lớn nhất 6 tháng đầu năm 2013. Nghìn tấn, USD

Nguồn: Agromonitor tổng hợp từ Tổng cục Hải quan

Về chủng loại xuất khẩu, trong 6 tháng đầu năm 2013 xuất khẩu SVR3L đạt lượng lớn nhất với 158,65 nghìn tấn, kim ngạch 444,3 triệu USD; đứng thứ 2 là SVR10 với 87,85 nghìn tấn, kim ngạch 229,6 triệu USD…

Hình 8: Cơ cấu lượng và kim ngạch xuất khẩu cao su theo chủng loại 6 tháng đầu năm 2013, %

Nguồn: Agromonitor tổng hợp từ Tổng cục Hải quan

Nguồn: Agromonitor