Doanh nghiệp nước ngoài góp phần quan trọng tạo nên xuất siêu lốp xe cho Việt Nam

DN FDI chiếm gần 70% kim ngạch xuất khẩu

Theo số liệu có được từ Tổng cục Thống kê và báo cáo của các doanh nghiệp (DN), năm 2013 tổng năng lực sản xuất sản phẩm cao su toàn ngành đạt 10 triệu bộ săm lốp ô tô, 35 triệu lốp xe máy, 65 triệu săm xe máy, 30 triệu lốp xe đạp, 35 triệu săm xe đạp…

Nhìn chung sản lượng các dòng sản phẩm săm lốp của các DN trong nước đã đáp ứng được nhu cầu nội địa và một phần xuất khẩu (XK) theo cơ hội thị trường ngành có được. Còn sản phẩm của các DN FDI hầu hết được XK, góp phần chủ yếu đưa VN xuất siêu lốp xe từ năm 2010.

Nhu cầu thị trường trong nước đối với một số dòng sản phẩm được sản xuất phổ biến như lốp ô tô bias, săm lốp xe đạp, xe máy có xu hướng tiến tới bão hòa. Do đó những DN sản xuất sản phẩm cao su năng động trong ngành đã hoạch định chiến lược phát triển của mình bằng hoạt động XK. Theo nhận định, VN có nhiều điều kiện thuận lợi để sản xuất săm lốp như nguồn nguyên liệu cao su tự nhiên dồi dào, nhân công rẻ và thuế xuất khẩu mặt hàng săm lốp là 0% so với mức 8% ở Trung Quốc, nên tiềm năng tăng trưởng từ XK các sản phẩm săm lốp là rất lớn.

Các công ty săm lốp hàng đầu thế giới cũng đã nhận ra thuận lợi này và mở nhà máy sản xuất tại VN để XK đi các nước. Năm 2012 XK nhiều nhất là các công ty có vốn đầu tư nước ngoài như Kumho VN, Chengshin và Kenda VN chiếm gần 70% kim ngạch. Sau đó đến 3 công ty của Vinachem chiếm 12,8% kim ngạch. Trong đó Casumina đã xuất được 51% sản lượng săm lốp ô tô, 30% săm lốp xe máy, 15% săm lốp xe đạp, 7% lốp công nghiệp. Còn Cao su Đà Nẵng (DRC) có tỷ lệ XK là 12% sản lượng lốp ô tô, 9% săm ô tô, 7% lốp xe đạp. Cao su Sao Vàng là 7-8% sản lượng săm lốp ô tô, 15% săm lốp xe máy.

Đặc biệt lốp công nghiệp của Casumina và sản phẩm cao su kỹ thuật của DRC đã xuất được sang Hoa Kỳ, cao su kỹ thuật của Casumina xuất sang Nhật Bản. Trong kế hoạch tiêu thụ sản phẩm của 2 nhà máy lốp xe tải radial mới khánh thành, DRC sẽ XK 40% sản lượng, Casumina sẽ XK hơn 30% sản lượng.

Vẫn phải nhập khẩu do thị hiếu tiêu dùng

Tuy nhiên sản phẩm lốp xe nước ngoài vẫn chiếm vị trí không nhỏ trên thị trường trong nước. Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, Việt Nam nhập khẩu lốp ô tô các loại khoảng 2,79 triệu chiếc trong năm 2011, khoảng 2,833 triệu chiếc trong năm 2013. Riêng năm 2012 nhập khẩu nhiều hơn với số lượng 3,787 triệu chiếc, giá trị lên đến 269,3 triệu USD.

Thị hiếu người tiêu dùng nước ta vẫn chuộng lốp xe ngoại

Thị trường nhập khẩu lốp ô tô chủ yếu từ Thái Lan (44%) do tại nước này có nhà máy sản xuất lốp của 2 “đại gia” là Bridgestone và Michelin. Kế đến là Nhật (12%) và Trung Quốc (12%). Về chủng loại nhập khẩu, lốp bias chỉ chiếm 7%, còn lốp radial chiếm 93%, trong đó tỷ lệ lốp xe tải, xe buýt radial là 43% và lốp xe con xe khách nhỏ radial là 57%.

Nguyên nhân do vẫn phải nhập khẩu là sản xuất trong nước chưa đáp ứng đầy đủ và phong phú các chủng loại, quy cách lốp, nhất là các chủng loại, quy cách lốp radial cho tất cả chủng loại, thương hiệu xe lưu hành. Ngoài ra còn do thị hiếu của người sử dụng xe sang trọng (xe con) có nhu cầu sử dụng những thương hiệu lốp ô tô nổi tiếng như Michelin, Bridgestone…Thực tế đáng buồn là giá lốp ô tô nhập khẩu rẻ hơn lốp nội địa, như một số thương hiệu lốp xe tải bias Trung Quốc hoặc chất lượng tốt hơn như trường hợp lốp xe tải bias Ấn Độ thương hiệu Brila, MRF.

Giá trị nhập khẩu mặt hàng săm lốp xe máy, xe đạp thấp hơn nhiều so với lốp ô tô. Sự thiết yếu của hàng hóa săm lốp xe máy, xe đạp nhập khẩu nguyên do không ngoài những yếu tố như cung ứng chủng loại, quy cách hàng hóa còn thiếu tại thị trường trong nước như săm lốp ô tô đặc chủng – phân khối lớn, săm lốp xe đạp điện…, đáp ứng thị hiếu về thời trang, mỹ thuật…

Quốc Khánh