Ông Trần Mão – nguyên Tổng Cục trưởng Tổng Cục Cao su: “Người đầu tiên củng cố, khôi phục ngành cao su”

Theo ông Phan Đắc Bằng – nguyên Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục CSVN, ông Tư Mão (Trần Mão) là người có công lao rất lớn trong việc củng cố, khôi phục và vực dậy ngành cao su sau ngày giải phóng

Trong kháng chiến, ông Tư Mão là người tiếp quản cán bộ đi B, từ miền Bắc vào chi viện cho miền Nam. Sau ngày giải phóng, ông được Trung ương Cục phân công về làm Tổng cục trưởng Tổng Cục Cao su (1975 – 1980). Về ngành cao su, công việc đầu tiên là ông cho phục hồi lại các vùng cao su bị tàn phá, thành lập mới các nông trường. Giai đoạn này vô cùng gian nan, thử thách, bom đạn còn dày đặc trên đất, nhân vật lực làm cao su ly tán khắp nơi. Để củng cố bộ khung quản lý làm cao su ở miền Nam, ông Tư Mão sử dụng đến cán bộ làm cao su ở miền Bắc.

“Hồi đó, ông Tư Trần gọi tôi và ông năm Vinh (Đặng Văn Vinh) vào nói cán bộ làm cao su thất tán hết rồi, nhờ hai anh điều các khung làm cao su ở Bộ Nông trường vào Nam giúp. Tôi và ông năm Vinh ra Vụ Tổ chức của Bộ Nông trường xin điều các khung làm cao su ở 14 nông trường thuộc Bộ vào Nam. Lúc bấy giờ, giám đốc, phó giám đốc, cán bộ kỹ thuật ở các nông trường tỉnh Phú Thọ, Nghệ An, Thanh Hóa, Quảng Trị, Quảng Bình được điều lắp vào bộ khung ở các công ty, nông trường ở Lộc Ninh, Bình Long, Phú Riềng, Dầu Tiếng….”, ông Bằng nhớ lại.

Theo ông Phan Đắc Bằng, không chỉ là người quản lý giỏi, ông Trần Mão còn là người có đạo đức tốt, có tinh thần dân tộc, hiểu biết, trọng người có kinh nghiệm và nhất là nhà khoa học. Ông không chê mà còn dám xin các khung làm cao su miền Bắc lắp vào các nông trường miền Nam. Sau này, các khung đều làm việc rất hiệu quả, đưa các công ty, nông trường ngày càng phát triển mạnh. “Mặc dù, thời gian gắn bó với ngành chỉ 5 năm nhưng công lao đóng góp của ông Tư Trần trong những năm đầu gầy dựng lại ngành cao su là hết sức lớn lao”, ông Bằng nhìn nhận.

Ông Huỳnh Văn Bình – nguyên Chủ tịch HĐQT TCT Cao su VN: “Biến điều không thể thành có thể”

Sau khi cơn bão số 10 và 11 (tháng 10/2013) ập vào các tỉnh miền Trung làm gãy đổ hàng chục ngàn ha cao su, gây thiệt hại lớn cho các CTCS và bà con tiểu điền, ông là một trong những cán bộ hưu trí VRG đầu tiên sớm bày tỏ quan điểm và đề xuất giải pháp hạn chế thiệt hại. Những ý kiến xác đáng của ông là một trong những nội dung được đưa vào quy trình kỹ thuật bổ sung cho cây cao su khu vực Duyên hải miền Trung.

Ông là Huỳnh Văn Bình, một con người tâm huyết và có trách nhiệm với những gì đã từng gắn bó, yêu thương, mặc dù đã nghỉ hưu 15 năm nay.

Đến nhận nhiệm vụ trong ngành cao su khi tuổi đời không còn trẻ, 59 tuổi và đang giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai. “Năm 1995, hết nhiệm kỳ Đại hội V của tỉnh đảng bộ Đồng Nai, ông Sáu Dân (Võ Văn Kiệt) gọi tôi đến và bảo hãy chọn một trong ba nhiệm vụ: Tổ trưởng tổ cải cách hành chính quốc gia; Đại diện của Thủ tướng tại Tp.HCM; Chủ tịch Hội đồng Quản trị TCT Cao su VN (tổng công ty 91). Tôi xin Thủ tướng chỉ làm tổ viên Tổ cải cách hành chính quốc gia nhưng Thủ tướng không chịu, bảo phải về cao su”, ông Bình cho biết lý do về công tác trong ngành cao su.

Ông Bình nhận lời và đặt hai điều kiện: Một là, ba tháng sau xin gặp Thủ tướng để báo cáo tình hình. Hai là, muốn mở rộng diện tích cao su, cần có vốn lớn, xin Thủ tướng cho để lại vốn khấu hao cơ bản và một phần lợi nhuận để phát triển cao su ra các vùng ở miền Trung và miền Bắc.

Về Tổng Công ty Cao su VN, đầu tiên ông Bình tập trung sức vào việc quy hoạch ngành cho đến năm 2000 và 2015, với mục tiêu từ 500.000 – 700.000 ha cao su ở cả ba miền. Bởi ông suy nghĩ, thiếu quy hoạch và không có tầm nhìn chiến lược, sớm muộn cũng lúng túng, thậm chí bế tắc. Vào năm 1995, ngành cao su mới chỉ có 280.000 ha, trong đó quốc doanh 200.000 ha. Nhưng đến năm 1998, lúc ông Bình nghỉ hưu đã phát triển được 300.000 ha. Cây cao su còn được đưa ra trồng ở miền Trung, miền Bắc. Việc thứ hai, ông Bình tập trung sức vào việc phát triển công nghiệp cao su, chủ yếu là chế biến mủ, xây dựng nhà máy… Ông Bình là người có kinh nghiệm thực tiễn nhiều, đặc biệt xây dựng các mô hình kinh tế. Thủ tướng Võ Văn Kiệt quyết định điều về ngành cao su là để ông thực hiện thí điểm TCT 91. 

“Năm 1995 khi trình bày với Chính phủ đề án quy hoạch tổng quan phát triển cây cao su, chúng tôi biết việc phát triển cao su tại duyên hải miền Trung là có khó khăn hơn Đông Nam bộ. Lúc đó, nhiều ý kiến khác nhau, trồng hay không trồng, có thể hay không có thể phát triển cao su khu vực này. Chúng tôi đặt vấn đề, từ không thể thành có thể trồng và phát triển cao su ra miền Trung và miền Bắc. Còn tại khu vực Tây Nguyên, giai đoạn những năm 1995 – 1996, diện tích cao su của TCT được mở rộng rất nhiều, nhất là tỉnh Gia Lai và Kon Tum, chính nhờ chủ trương và quyết sách do tôi đề ra. Đến hôm nay, mỗi năm Tập đoàn ban hành hàng chục lượt giá trần, giá sàn cũng từ chủ trương do tôi đề ra khi còn công tác”, ông Bình cho biết.

Phan Thắng